Herken jij dit? Jullie hebben voortdurend ruzie, geven elkaar de schuld en de sfeer thuis is om te snijden. Je voelt je uitgeput, onzeker en je schaamt je misschien voor hoe het er aan toe gaat, vooral naar de kinderen toe.
Bij Oerouders coachen wij (Paul en Nance) mannen en vrouwen naar een krachtig huwelijk en voorlevend ouderschap. We hebben inmiddels meer dan tien jaar ervaring en hebben meer dan honderd stellen geholpen bij de groei van hun relatie.
In dit artikel neem ik, Nance, je mee in de wereld achter de ruzie en de verwijten in jullie relatie. Je ontdekt waarom die ruzies niet zomaar stoppen, welke negatieve patronen eronder liggen en wat je kunt doen om de vicieuze cirkel te doorbreken. Je krijgt erkenning, inzicht én praktische tips.
Waarom ruzie niet vanzelf overgaat
Als je steeds weer ruzie hebt met elkaar, is dat meestal een teken van een dieperliggend probleem. Het gaat zelden écht over die volle vaatwasser of wie er gelijk heeft. Constante ruzie ontstaat vaak omdat onder de oppervlakte pijn en onvrede sudderen. Misschien voel jij je niet gehoord of niet gewaardeerd, of is er onzekerheid of stress die tussen jullie in staat.
Zolang die onderliggende gevoelens niet worden aangepakt, blijft ruzie maken een soort noodklep: de spanning zoekt telkens een uitweg. Veel stellen hopen dat het “vanzelf beter” wordt, maar helaas werkt het meestal niet zo.
Constante ruzie is als gif voor je relatie
Sterker nog, hoe langer je wacht, hoe sterker het patroon zich inslijpt en hoe meer schade er ontstaat. Elke nieuwe uitbarsting duwt jullie verder uit elkaar. De veiligheid en het vertrouwen in de relatie nemen af, en het wordt steeds moeilijker om nog terug te komen naar elkaar. Met andere woorden: blijvende spanning is een sluipend gif.
Waarom gaat het niet vanzelf over? Omdat voortdurende ruzies vaak voortkomen uit patronen die jullie onbewust blijven herhalen. Je bijt je allebei vast in bepaalde rollen: de één valt aan of klaagt, de ander schiet in de verdediging of trekt zich terug.
Als je niets verandert aan die dynamiek, krijg je telkens hetzelfde resultaat. Soms denken koppels: “Ach, dit hoort er nou eenmaal bij”. Maar onderschat het effect niet: de emotionele verbinding lijdt eronder. Dat merk je aan gevoelens van afstand, eenzaamheid of continu op je hoede zijn voor de volgende ruzie. Dit heeft ook gevolgen voor de intimiteit en seksualiteit binnen de relatie. Omdat de emotionele verbintenis mist en hierdoor de behoefte aan seksuele verbinding afzwakt, zowel niet helemaal wegebt. Om dit te doorbreken, is bewust ingrijpen nodig.
Destructieve patronen in jullie relatie
Elk stel is anders, maar er zijn een paar veelvoorkomende destructieve patronen die voor steeds terugkerende ruzies en verwijten zorgen. Herken je een van deze dynamieken?
Ouder-kindpatroon (het “moeder-zoon” patroon)
Hierbij neemt de ene partner (vaak onbewust) de ouderrol op zich en behandelt de ander als een kind. Bijvoorbeeld: jij voelt je verantwoordelijk voor alles thuis, corrigeert je partner steeds en hebt het gevoel dat hij/zij nooit luistert. De andere partner gaat juist klieren, zich terugtrekken of verzetten zoals een puber dat bij een strenge ouder zou doen.
Dit patroon is heel ongelijkwaardig en frustrerend: de “ouder” voelt zich alleen en overbelast, het “kind” voelt zich gekleineerd. Ruzies in dit patroon gaan vaak over controleren vs. rebelleren – maar eigenlijk komt het voort uit een gebrek aan gelijkwaardigheid en wederzijds respect.
Dwingende controle
In dit patroon probeert één van de twee de controle te houden over alles. Misschien bepaalt één partner in feite wat er gebeurt, hoe het huis draait, met wie er omgegaan wordt, etc. Dit kan komen uit angst om de controle te verliezen of onzekerheid, maar voor de ander voelt het beklemmend. Constant op je partner letten of dreigen (“Als je dit doet, dan…!”) is geen gezonde basis.
De ander kan hierdoor juist meer weerstand bieden of in stilte mokken. Er ontstaat een machtsspel: wie heeft het voor het zeggen? Dit leidt tot harde confrontaties of stiekeme tegenwerking. Dreigen met het einde van de relatie hoort hier soms ook bij. Bijvoorbeeld bij elke ruzie roepen “Misschien moeten we maar uit elkaar gaan.” Dit soort dreigementen zijn emotionele chantage en recept voor drama. Het ondermijnt de veiligheid in de relatie, want hoe kun je eerlijk je gevoelens delen als je bang bent dat de ander er meteen een eind aan maakt?
Ongelijkwaardigheid
Een relatie zou een team van twee gelijkwaardige partners moeten zijn. Als een van beiden zich structureel boven de ander stelt (bijvoorbeeld altijd denkt het beter te weten, of de ander continu bekritiseert), of juist één voelt zich altijd “kleiner” (bijv. durft niks te zeggen, cijfert zich weg), dan is de balans weg. Ongelijkwaardigheid geeft veel spanningen. De één voelt zich ongezien of niet serieus genomen, de ander wellicht niet gesteund of altijd de zondebok.
Dit kan samenhangen met de vorige patronen: ouder-kind is per definitie ongelijkwaardig, en dwingende controle ook. Maar ongelijkwaardigheid kan ook subtieler zijn, bijvoorbeeld één partner die altijd de kar trekt en de ander die meeloopt. Uiteindelijk stapelen de irritaties zich op en komt er explosief naar buiten in verwijten (“Jij neemt nooit verantwoordelijkheid” – “Jij loopt altijd over me heen!”).
Het verband met je jeugd en familiedynamieken
Vaak ontstaan dit soort patronen vanuit onze achtergrond. Patronen komen namelijk vaak voort uit de jeugd en familiedynamieken. Wat je vroeger hebt geleerd of meegemaakt, neem je (onbewust) mee je relatie in. Als je thuis bijvoorbeeld zag dat discussies werden gewonnen door hard te schreeuwen, heb je dat misschien overgenomen.
Of juist het tegenovergestelde: als je ouders ruzie vermeden, weet je nu niet hoe je moet omgaan met conflict en sluit je je misschien af. Ook persoonlijke pijn uit het verleden speelt mee.
Onvervulde behoefte
Ruzie is vaak een uiting van diepere pijn of onvervulde behoefte. Stel, iemand heeft als kind weinig liefde of aandacht gekregen; zo iemand kan in een relatie extreem gevoelig zijn voor afwijzing of tekort aan aandacht. Een klein meningsverschil raakt dan direct een oud zeer, en de reactie is buiten proportie boos of gekwetst.
Andersom kan iemand die vroeger altijd kritiek kreeg, nu bij het minste of geringste een opmerking van de partner opvatten als aanval en direct in de verdediging schieten. Zo zie je: oude patronen herhalen zich. Het goede nieuws is dat je, als je deze patronen eenmaal herkent en erkent, ze ook kunt veranderen. Daar komen we zo op terug.
Is het normaal om zo vaak ruzie te hebben in een relatie?
Een meningsverschil op zijn tijd is normaal – geen enkele relatie is perfect harmonieus. Maar constant ruzie maken en elkaar verwijten maken is een teken dat er iets mis is. Het is niet “normaal” als dagelijkse kost, en het kan op den duur schadelijk zijn. Bedenk: maakt een ruzie jullie uiteindelijk wijzer of dichter bij elkaar? Of voelen jullie je allebei alleen maar rot na afloop? Als het meestal negatief uitpakt, is het tijd om er iets aan te doen.
Waarom blijven we ruzie maken, ook al willen we dat niet?
Veel stellen zitten vast in een vicieus patroon. Je wílt helemaal niet steeds ruzie, en toch gebeurt het elke keer weer. Dat komt doordat de echte oorzaak niet wordt opgelost. Vaak spelen er diepere issues, zoals: miscommunicatie of misverstanden, opgekropte frustraties, onverwerkte emoties, teleurstellingen, onzekerheid of angst om elkaar kwijt te raken.
Zolang die op de achtergrond actief zijn, val je snel terug in dezelfde ruziecyclus. Het helpt om samen te kijken naar wat er nu écht achter jullie conflicten zit in plaats van steeds aan de oppervlakte te blijven hangen.
Heeft onze ruzie invloed op de kinderen?
Ja, kinderen merken meer op dan je denkt. Zelfs als je niet schreeuwt, maar wel voortdurend gespannen bent of snibbig tegen elkaar doet, voelen kinderen dat haarfijn aan. Regelmatige heftige ruzies in het bijzijn van kinderen zijn schadelijk. Ze kunnen angst, onzekerheid en stress bij kinderen veroorzaken.
Natuurlijk, ouders maken weleens ruzie en het is goed om het ook weer te kunnen bijleggen waar de kinderen bij zijn – dan leren ze dat conflicten op te lossen zijn. Maar als de sfeer vaak conflictueus is, heeft dat nadelige gevolgen. Probeer dus ruzies niet frontaal uit te vechten waar je kinderen bij zijn. Beter nog: werk aan het verminderen van die ruzies (voor henzelf én voor jullie).
Hoe kunnen we stoppen met deze vicieuze cirkel van ruzie en verwijten?
Ten eerste door samen te erkennen dat dit niet de juiste weg is. Zolang een van jullie denkt “het ligt allemaal aan de ander”, kom je er niet uit. Zie het patroon als de gezamenlijke vijand, niet elkaar. Probeer vervolgens concrete dingen anders te doen (zie de tips hieronder). Ga rustig in gesprek op een moment dat er géén ruzie is, en benoem wat jullie allebei voelen en nodig hebben.
Lukt dit niet alleen? Schakel dan hulp in. Relatietherapie of coaching kan enorm helpen om patronen te doorbreken – als jullie vastlopen, is dat geen schande maar juist een slimme stap. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt, mits beide partners bereid zijn eerlijk te kijken naar hun aandeel en openstaan voor verandering.
Lees verder na dit blok
Wil je niet steeds
het gevoel hebben dat je wordt geleefd?
Met de Blauwdruk voor Voorlevend Ouderschap maak je in één avond een plan voor jullie ouderschap én partnerschap.
Wat willen jullie voorleven, wat is belangrijk, wat hebben jullie nodig en hoe gaan jullie het doen?
Praktische tips om dit patroon te doorbreken
Je wilt graag dat de sfeer verbetert en de ruzies minder worden. Wat kun je nu al doen? Enkele tips om meteen mee te starten:
Stop met beschuldigen:
Spreek af om niet meer te vervallen in “Jij doet ook altijd dit!” of “Het is jouw schuld dat…”. Beschuldigingen zorgen direct voor verdediging of tegenaanval. Probeer in plaats daarvan ik-boodschappen te gebruiken. Dus: “Ik voel me verdrietig/onzeker als dit gebeurt…” in plaats van “Jij bent zo…!”. Dit voorkomt dat de ander meteen dichtklapt of terugslaat en opent de deur naar begrip.
Luister echt naar elkaar:
Klinkt simpel, is lastig als je boos bent. Toch is dit cruciaal. Laat je partner uitpraten zonder te onderbreken, hoe moeilijk dat ook is. Probeer te begrijpen wat hij/zij bedoelt, in plaats van in je hoofd alvast je weerwoord te formuleren. Herhaal eventueel even wat de ander zegt (“Je voelt je dus alleen op zo’n moment, klopt dat?”). Zulke actieve luistertechniek geeft de ander het gevoel dat hij/zij gehoord wordt. Vaak zakt de heftige emotie dan al wat, omdat iedereen in essentie erkend wil worden.
Neem een pauze bij escalatie:
Spreek een “time-out” af voor als een ruzie uit de hand dreigt te lopen. Merk je dat jullie allebei heel boos of gekwetst raken en er geen normaal gesprek meer mogelijk is? Stop dan even. Zeg bijvoorbeeld: “We komen hier zo niet uit. Laten we een half uurtje afkoelen en straks verder praten.” Ga uiteen, haal diep adem, loop een blokje om. Zo voorkom je dat er dingen gezegd worden die nog meer schade doen. Belangrijk: spreek wél een moment af om het gesprek te hervatten, als jullie gekalmeerd zijn. Zo weet de ander dat je niet gewoon wegloopt voor het probleem, maar het even uitstelt tot jullie rustiger zijn.
Sluit de deur naar scheiden (voor nu):
Dit klinkt misschien gek als tip, maar het geeft rust. Als jullie in conflicten vaak dreigen de relatie te verbreken, besluit dan samen om dat niet meer te doen. Leg het onderwerp “uit elkaar gaan” bewust even van tafel en focus op samen een oplossing vinden. Zeg bijvoorbeeld tegen elkaar: “Hoe moeilijk het nu ook is, we gaan nu niet uit elkaar. We gaan eerst alles op alles zetten om dit te verbeteren.” Door die zekerheid te geven, creëer je een veiligere sfeer. Je partner weet: je meent het echt en gaat niet na elk ruzietje de handdoek in de ring gooien. Zonder die dreiging kun je allebei openlijker praten over wat er speelt, omdat je niet telkens bang hoeft te zijn voor het einde.
Wanneer je de deur naar scheiden sluit, loop je tegen de echte problemen aan. En deze echte problemen kun je dan samen aanpakken, omdat je niet de mogelijkheid hebt om de deur te openen om het te ontlopen.
Onderzoek je eigen triggers:
Neem eens de tijd (buiten een ruzie om) om na te gaan waarom bepaalde dingen je zo boos of verdrietig maken. Schrijf desnoods op wat je echt voelt als jullie ruzie hebben. Vaak zit er onder je woede een andere emotie, zoals teleurstelling, angst of pijn. Probeer dat bij jezelf te herkennen. Bespreek het vervolgens op een rustig moment met je partner: “Ik denk dat ik zo boos reageer omdat ik me eigenlijk onzeker voel als jij x doet. Dat raakt aan iets van vroeger…”. Dit is kwetsbaar om te doen, maar het kan jullie begrip voor elkaar enorm vergroten. Je partner realiseert zich zo dat jouw reactie niet bedoeld is om hem/haar aan te vallen, maar voortkomt uit je eigen pijn – en andersom.
Schakel op tijd hulp in:
Blijf niet eindeloos aanmodderen als jullie er samen niet uitkomen. Zoals gezegd, is het geen teken van zwakte om hulp te zoeken, maar van moed. Een ervaren relatietherapeut kan als neutrale derde snel de vinger op de zere plek leggen en jullie begeleiden om patronen te doorbreken. Dat kan zelfs met een paar gerichte gesprekken al veel verschil maken. Wacht niet tot de emmer helemaal overloopt. Hoe eerder je steun zoekt, des te minder er stukgemaakt wordt en des te sneller jullie weer vooruit kunnen.
Ik schaam me kapot, ik durf er met niemand over te praten
Je hoeft hier niet in je eentje in stilte onder te lijden. Schaamte is begrijpelijk, maar onnodig. Je relatieproblemen zeggen niets over jou als mens – het gaat om omstandigheden en patronen die veranderbaar zijn. Bovendien: hulp vragen is juist dapper. Voel je dus niet bezwaard om bijvoorbeeld hulp in te schakelen. Uiteindelijk heb je daar veel meer aan dan je te blijven verschuilen achter de voordeur.
Je doet dit vaak niet bewust – over ontschuldigen gesproken
Ontschuldigen is een essentieel onderdeel van het doorbreken van deze dynamiek. Dit gaat over het loslaten van schuld en schaamte over hoe het nu gaat, zonder goed te praten wat niet goed is.
In relaties waar veel ruzie en verwijten zijn, zien wij vaak dat mensen vastzitten in schaamte of zelfverwijt:
- “Ik ben altijd te dominant.”
- “Hij trekt zich altijd terug, ik weet ook niet meer wat ik fout doe.”
- “We zijn zo ver afgedwaald – dit kan toch nooit meer goedkomen?”
Alleen: schuld (of schaamte) helpt je niet verder – maar inzicht wel. Ontschuldigen betekent dat je erkent wat er gebeurt, zonder jezelf of je partner te veroordelen. Je zegt eigenlijk: “We zijn in iets beland wat ons overstijgt – patronen die we hebben meegekregen, niet bewust gekozen.” Dat opent de deur naar compassie en verantwoordelijkheid.
Is er nog wel hoop? Hebben we niet te veel kapotgemaakt?
Zolang er bereidheid is bij jullie allebei om eraan te werken, is er hoop. Relaties kunnen verrassend veerkrachtig zijn. Ook als het vertrouwen een deuk heeft opgelopen of jullie erg ver uit elkaar lijken, kunnen veranderingen in communicatie en gedrag de boel ten goede keren. Veel stellen bewijzen dat het kan!
Natuurlijk kost het tijd en inzet om een negatief patroon om te buigen. Maar stel jezelf deze vraag: Willen wij allebei dat het beter wordt? Als je daar “ja” op kunt zeggen, dan is er iets om op te bouwen. Met de juiste hulp en inspanning kunnen jullie stap voor stap weer naar elkaar toegroeien.
Conclusie: verandering is mogelijk, je staat er niet alleen voor
Constante ruzies en verwijten zijn slopend, maar het hoeft niet zo te blijven. In dit artikel hebben we gezien dat zulke ruzies vaak symptomen zijn van diepere pijn, onvervulde behoeften of ongelijkwaardigheid in de relatie. Je hebt gezien hoe destructieve patronen – of het nu een ouder-kindrol is, controledrang of iets anders – jullie telkens in dezelfde cirkel trekken.
Het zal niet van de ene op de andere dag perfect gaan, maar elke kleine stap telt. Met open communicatie, wederzijds begrip en eventueel professionele ondersteuning kunnen jullie de neerwaartse spiraal ombuigen naar herstel. Dat is niet alleen cruciaal voor jullie eigen geluk en gezondheid, maar ook voor de kinderen (als die er zijn).
